Relaxed fietsen met uitzicht op de bergen: kan dat? Zeker weten. In de omgeving van Füssen im Allgäu, in Zuid-Duitsland, kun je heerlijk fietsen. Dit stadje ligt precies op de grens tussen het Alpenvoorland en de Ammergauer Alpen. Je trapt dus op je gemakje door het glooiende landschap en hebt bijna constant zicht op de indrukwekkende bergen. Wat wil je nog meer?
Advertentie: Dit artikel bevat promotie voor mijn samenwerkingspartner Füssen Tourismus und Marketing, die mij voor deze reis heeft uitgenodigd. Alles wat je in dit artikel leest, is gebaseerd op mijn eigen ervaring en mening.
Fietsen op topniveau door het Schlosspark in de Allgäu (Zuid-Duitsland)
Fijne fietspaden, makkelijk te volgen bewegwijzering, goede opties om fietsen te huren of te laten repareren: het zijn een aantal van de vele redenen waarom de regio rondom Füssen een RadReiseRegion is. Die certificering krijg je niet zomaar van de Duitse fietsersbond. Er zijn er op dit moment dan ook maar zeven in heel Duitsland.
In de fietsregio Schlosspark, zoals de Ostallgäu wordt genoemd, zijn 13 fietsroutes voor een dagje fietsen (tussen 25 en 65 km). Elk met een eigen thema. En voor wie een dagje niet genoeg is, is er de Schlossparkradrunde van 219 km. Daarmee kan je op de fiets het hele palet aan landschappen en mooie plekken van de oostelijke Allgäu ontdekken!
Maar ook als je niet per se een bepaalde route wilt fietsen, heb je genoeg opties rondom Füssen in Zuid-Duitsland. De bewegwijzering is goed en met kaartmateriaal en/of een app zoals komoot kun je eenvoudig zelf je route samenstellen.
Ik probeerde beide uit: een themaroute en een zelf samengestelde route. Drie, twee, een… los geht’s!
1. Fietsen en de smaak van de Allgäu ontdekken: Emmentaler Radweg (Zuid-Duitsland)
Een krachtige smaak en een stevige textuur. Als ik ’s ochtends op de fiets stap en aan de Allgäuer kaas denk, loopt het water me in de mond. Het zal niet lang duren voordat ik ‘m ga eten want langs de Emmentaler Radweg liggen verschillende kaasboerderijen en -winkels.
Startpunt voor mij is het hotel Dreimäderlhaus aan de Weißensee in Füssen. Vanaf daar zijn het een paar extra kilometers voordat ik de officiële route oppik. Geen probleem, want ik fiets vandaag op een e-bike, dat ik in het hotel geleend heb. Begeleid word ik door Martina Rihova. Ze is een fervent fietser en koos een paar jaar geleden om Füssen als nieuw thuis, waar ze nog altijd heel blij van wordt. Als ik door het wandelen door de Ammergauer Alpen niet al enthousiast was over de regio, zou ik het door Martina’s verhalen vandaag wel worden. Maar voordat het tijd is voor alle verhalen, zorgen we eerst dat we op tijd bij de eerste kaasboerderij zijn.
Meer over kaas leren bij de kaasboerderijen
“Hebben jullie wel eens kaas gemaakt?” vraagt onze gids bij binnenkomst in het boerenbedrijf Sennerei Lehern. Martina en ik ontkennen. “Ik weet zeker van wel. En jullie komen er straks achter wanneer,” lacht onze gids. We beginnen met een korte film en daarna gaan we naar het Schaubetrieb, waar de gids aan de hand van traditionele machines uitlegt hoe de kaas uit de Allgäu gemaakt wordt.
Daar ontdekken we onder meer waarom er in Emmentaler wel gaten zitten: melkzuurbacteriën produceren koolstofdioxide, die in de warme rijpingskamer explodeert en gaten maakt. Ook leer ik dat als er bloemen of kruiden op de korst van Allgäuer bergkaas zitten, je die bijna altijd kunt eten (mmm!). En ten slotte: als baby hebben we allemaal al eens kaas gemaakt. Ja, echt. Om kaas te maken, voeg je stremsel toe aan de melk, zodat de eiwitten een vaste substantie vormen. Dit is precies wat er ook in de maag van baby’s met moedermelk gebeurt, maar dan zorgt het zuur van de maag ervoor dat de melk vaster wordt.
Na al deze aha-momenten, is het tijd om zelf kaas te proeven. Zachte, maar stevige en heel smaakvolle bergkaas. Mmm! Ook de volle melk waarmee de kaas wordt gemaakt, smaakt goed. Een goede basis voor de rest van de fietstocht.
Tip: Langs de Emmentaler Radweg liggen meerdere kaasboerderijen: Käsküche Wald met een brouwerij een boerderijwinkel, MVO Rückholz (Milchverwertung Ostallgäu), Hofkäserei Lipp, Bergkäserei Weizern en Sennerei Lehern met restaurant KäseAlp. Sommige boerderijen bieden ook rondleidingen aan. Check dat van tevoren op de website, want er gelden nog steeds maatregelen i.v.m. de pandemie.
Prachtige uitzichten op de Alpen vanaf de Emmentaler Radweg
We fietsen verder en al na een paar honderd meter kan ik het niet laten om af te stappen en een foto te maken. Het uitzicht op de Alpen is vanaf de fietsroute fantastisch. Voor ons ligt nog een klein stukje glooiend Alpenvoorland met daarachter de indrukwekkende bergtoppen van de het Ammergauergebirge. “Bijna de hele route lang zullen we zicht op de bergen hebben,” vertelt Martina. Ik kan mijn geluk niet op. We fietsen afwisselend over gladde asfaltwegen en keurig aangelegde steengruispaden. Het is wel duidelijk waar die lekker volle smaak van de kaas vandaan komt: de koeien grazen hier van sappige, groene weides. Af en toe rijden we door een dorpje en bij MVO Rückholz drinken we een glas verse karnemelk.
Pauzeplekjes zijn er sowieso genoeg langs de route. Zo kun je aan het meer Schaltenweier heerlijk aan het water zitten en zijn de enorme kazen van Bergkäserei Weizern alleen al een reden om even binnen te kijken. En dan steeds weer de bergen op de achtergrond. Als we na een kleine 50 kilometer weer terug bij het startpunt zijn, kan ik niet geloven hoe snel de tijd is gegaan. Gelukkig mag ik morgen nog een dagje fietsen in de omgeving van Füssen!
Praktische informatie: de Emmentaler Radweg in het kort
- Lengte: 49 km
- Hoogtemeters: 510 m omhoog, 510 m omlaag
- Moeilijkheidsgraad: gemiddeld
- Bereikbaar met het OV: ja, in Hopferau is een treinstation. Als alternatief kun je ook in Füssen starten, dan komen er nog een paar kilometer bij.
- Bekijk de fietsroute op Komoot
2. Langs sprookjeskastelen en door idyllische landschappen
Zo, met de bordjes volgen ging het prima. Eens kijken of we ook een eigen fietsroute in de omgeving van Füssen kunnen samenstellen. Het is mijn laatste dag in Füssen en er is eigenlijk nog veel te veel dat ik zou willen zien. En dus combineren fietsgids Martina en ik verschillende routes. In het centrum van Füssen pikken we de Königliche Schwarzbergrunde op. Koninklijk is het eerste deel van de fietsroute zeker. Aan de Schwansee liet koning Maximilian II ooit een Engelse landschapstuin aanleggen, dat samen met de moerasgebieden bij Schloss Hohenschwangau hoorde. Vandaag is het gebied weer veel sterker begroeid, een beetje wild en romantisch tegelijkertijd. De moeite waard voor een korte stop in ieder geval! Vanaf het meertje is het nog maar een klein stukje fietsen voordat je bij een van de bekendste kastelen ter wereld staat: Schloss Neuschwanstein.
Waan je een halfuur in het sprookje van koning Ludwig II: Schloss Neuschwanstein
Op de bonnefooi naar Schloss Neuschwanstein gaan, is er niet bij. Dat was al zo toen er nog jaarlijks 1,5 miljoen bezoekers waren en vandaag de dag nog meer omdat de groepsgrootte per rondleiding sinds een aantal jaar veel kleiner is. Martina en ik hebben tickets weten te bemachtigen en staan vol spanning in de rij. Boven het poortje knippert ons nummer en we gaan naar binnen, waar we een audioguide krijgen.
In het halfuur dat volgt, waan ik me even in het sprookje van koning Ludwig II. Hij bracht zijn jeugd door in het nabijgelegen Schloss Hohenschwangau en was zo gefascineerd door de omgeving dat hij zijn eigen paleisje wilde bouwen. Zijn eigen wereld vol mythen, sagen, fantasieën en ideeën. Een toevluchtsoord. De zalen en kamers zijn met veel liefde voor detail versierd, zoals de zangerszaal die taferelen uit de opera’s Lohengrin en Parsifal toont. De woonkamer toont afbeeldingen uit de Lohengrin-legende en de doorgang naar de werkkamer is een grot die elektrisch (!) verlicht wordt met verschillende kleuren. Ik weet nauwelijks waar ik moet kijken. Veertien van de in totaal tweehonderd ruimtes zijn klaar en zichtbaar voor publiek.
Ik kan me nauwelijks voorstellen hoe het kasteel eruit had gezien als koning Ludwig II níet op jonge leeftijd was gestorven en al zijn dromen nog had kunnen verwezenlijken. Nog groter, nog meer, nog bombastischer. We zullen het nooit weten en feit is dat je na veertien ruimtes en een dik halfuur dus weer buiten staat. Een beetje beduusd, onder de indruk en eigenlijk ook wel hongerig naar meer.
Tip: In Schwangau kun je ook het Museum der Bayerischen Königen bezoeken. Hier ontdek je alles over de familie Wittelsbach, waar ook de bekende koningen Maximilian II en Ludwig II onderdeel van waren. Heel interessant is ook het leven van koningin Marie, die alles op alles zette om zelf de bergen in de te kunnen, iets dat zeker niet standaard was voor de vrouwen van die tijd.
Groene weides, rotsige bergen en een stukje door Tirol
Na de rondleiding door Schloss Neuschwanstein fietsen we verder naar de Alpsee. Tussen de herfstige bomen door kunnen we af en toe een blik werpen op het heldere, blauwe water. We besluiten de route even te verlaten en onze lunch aan het meer te eten. In de verte zien we de twee kastelen boven het meer uit torenen. We fietsen nog een stukje door het bos en steken dan de grens naar Oostenrijk over. In het dal voor ons ligt Vils met de kenmerkende uivormige kerktoren. Bij de Ulrichsbrücke verruilen we de Königliche Schwarzbergrunde voor de Zirmgratrunde, die we tot Pfronten blijven volgen. Ik vind dit zelf een prachtig stukje. Je fietst door groene weides met aan je rechterhand de Falkensteinkamm (ook wel Zirmgrat). Als de mist even van de bergtoppen wegtrekt, zie ik zelfs de Burgruine Falkenstein liggen. Gelukkig heb ik een paar dagen ervoor al van het schitterende uitzicht vanaf deze ruïne bovenop een berg genoten, want vandaag is het niet echt de moeite om zoveel hoogtemeters te maken.
We fietsen dus verder naar Meilingen. Om terug te komen naar de Weißensee, moeten we helaas de idyllische route achter ons laten en een stukje langs de Bundesstraße. Maar ach, die auto’s zijn we zo weer vergeten als voor ons de Weißensee met op de achtergrond de Alpen voor ons opduikt.
Praktische informatie: de fietsroute langs kastelen vanuit Füssen in het kort
- Lengte: 42 km
- Hoogtemeters: 470 m omhoog, 470 m omlaag
- Moeilijkheidsgraad: gemiddeld
- Bereikbaar met het OV: ja, je kunt bij het treinstation in Füssen starten
- Bekijk de fietsroute op Komoot
Bonustip: ook rondom de Forggensee kun je prachtig fietsen. In de (na)zomer is het stuwmeer goed gevuld en op warme zomerse dagen kun je lekker het water in voor een verfrissende duik. In de winter en het vroege voorjaar staat het meer droog en kun je zelfs een stuk over de bodem van de Forggensee wandelen of fietsen.
Nog meer fiets-inspiratie voor de Allgäu? Vanuit Füssen kun ook erg goed de Burgen- & Schlösser-Runde langs verschillende burchten en kastelen fietsen. Of ontdek de vele meren van de Ostallgäu op de 8-Seen-Runde! Wil je vanuit Füssen een meerdaagse route fietsen? Dan is de Schlossparkradrunde echt iets voor jou!
Het Dreimäderlhaus in Füssen als uitvalsbasis voor fietstochten in de Allgäu
Mijn fietstochten deed ik vanuit Boutique Hotel Dreimäderlhaus* aan de Weißensee in Füssen. Vanaf het moment dat ik naar binnen liep, voelde ik me er thuis. Gastheer Michael Sommerlad, van oorsprong Nederlands, heette me met een grote glimlach welkom. Zijn vrouw Simone en hij werken graag met de natuur en de seizoenen, maar wel op een heel down-to-earth manier. Als gast zie je dat bijvoorbeeld terug in het fantastische ontbijtbuffet, dat helemaal vegetarisch is. Dips van zelf verbouwde groentes, verse broodjes, kaas van de lokale kaasmakerij, Simone’s beroemde vegan cashew-roomkaas… Mmm!
Het Dreimäderlhaus in Füssen is een fijn hotel voor buitenmensen. Niet alleen omdat je vanaf hier zo op de wandel- en fietspaden bent, maar ook omdat er in het hotel zelf echt aan de actieve vakantieganger is gedacht. Er is speciale bak voor modderige schoenen, in elke hotelkamer hangt een rugzak, je kunt wandelstokken uitlenen en op aanvraag maakt het personeel met alle liefde een lunchpakketje voor onderweg. En tot slot: het Dreimäderlhaus heeft erg goede e-bikes en e-mountainbikes te huur.
Füssen kun je vanuit Nederland prima bereiken met de trein. De treinreis duurt ongeveer 10 à 11 uur en heeft 3 of 4 overstappen. Tickets voor deze de treinreis naar Füssen kun je bij NSInternational.nl* bestellen.
Lekker eten: restauranttips voor Füssen
- Combineer de sfeer van een café met de Allgäuer keuken en je hebt een geslaagde plek voor etentje. Bierstube van Hotel Hirsch in Füssen is perfect om neer te ploffen na een dag fietsen!
- Toen ik de Spinatknödel van Hotel Frühlingsgarten in Füssen at, was ik meteen verkocht. Een stevige maaltijd met de typische smaak van de Allgäuer Bergkäse, opgefrist met een dikke vruchtensaus: mmm!
- Een mooie combinatie van lokale gerechten zoals oma ze zou serveren en anders-dan-andere gerechten: dat staat er op de kaart van Gasthaus zum Schwanen. Geserveerd met de allergrootste glimlach.
Dit artikel bevat affiliate links (gekenmerkt met *). Als je via een van deze links een bestelling doet, krijg ik daarvoor een kleine commissie. Dit kost jou natuurlijk niks extra’s. Bedankt!
Super informatieve blog!
Wat leuk om te lezen, Guido, ik hoop dat er iets aan hebt! Laat me vooral weten als ik je nog meer informatie of tips kan geven.
Beste Janna,
Ik heb eigenlijk nog een vraag. Wij willen graag een mooie tocht maken op 2 gehuurde elektrische fietsen. Zijn deze makkelijk op te laden onderweg? Wat is jou ervaring daarmee?
Beste Johan, leuk dat jullie gaan fietsen in Füssen! Je vraag vind ik niet makkelijk te beantwoorden. Ga je een dagtocht van bijvoorbeeld 60 km fietsen en fiets je in de eco- of tourstand? Dan hoef je ‘m onderweg waarschijnlijk niet eens onderweg op te laden. Ga je een meerdaagse tocht fietsen? Dan is de kans heel groot dat je de accu bij je accommodatie kunt opladen. Toen ik de Emmentaler Radweg fietste, zagen we onderweg een laadpaal bij de KäseAlp (zie foto) en ik heb wel vaker openbare laadpalen in de omgeving van Füssen gezien. Veel fietsplezier!