Op de parkeerplaats in Gramais smeren we ons. De vroege ochtendzon is fel. We verruilen sneakers voor bergschoenen, checken nog een keer de wandelrugzak en gooien dan de achterklep dicht. Los geht’s. In mijn enthousiasme heb ik meteen flink de pas erin. “Hé, rustig aan, we hebben nog 8 kilometer en ruim 1000 hoogtemeters voor ons,” roept mijn wandelgezelschap. Hij heeft gelijk. Het is dag een van onze vierdaagse huttentocht in het Lechtal. Het dal in de Oostenrijkse deelstaat Tirol vormt de grens tussen de Allgäuer en de Lechtaler Alpen. Wij wandelen de komende vier dagen van berghut naar berghut in het gebergte aan de oostelijke kant van het dal: de Lechtaler Alpen.
Let op: het Würrtemberger Haus blijft in 2024 gesloten. Je kunt deze huttentocht als 3-daagse tocht maken. Dag 1: Gramais – Hanauer Hütte (zoals beschreven). Dag 2: Hanauer Hütte – Steinsee Hütte. Dag 3: Steinsee Hütte – Gramais. Vanaf 2025 zou de huttentocht zoals in dit artikel beschreven weer mogelijk moeten zijn.
Afkoelen in de Kogelsee na steil begin
De kerktoren van Gramais, de kleinste zelfstandige gemeente van Oostenrijk, is pas net uit het zicht als het wandelpad meteen flink steil wordt. We banen ons een weg tussen de zoet geurende bergdennen omhoog. De begroeiing en toestand van het pad tonen dat hier nog maar weinig bergwandelaars na de winter waren. Roze bloemetjes contrasteren met het donkergroen van de dennen: het zijn Alpenrozen. Deze beschermde bloemensoort blijft een kleurrijke begeleider langs de hele route omhoog tot we de Kogelsee bereiken. We zijn inmiddels de ‘Latschengrenze’ bereikt: de bergdennen zijn verdwenen en de begroeiing wordt steeds schaarser. Op ruim 2100 meter strekt zich nu het bergmeer voor ons uit. Ik denk er geen moment over na: ik gooi mijn nu al bezwete kleding in het gras en duik in het water. Als ik weer boven kom, zie ik een paar ongelovige ogen naar me kijken. Maar als hij de grote grijns in mijn gezicht ziet, kan mijn wandelvriend het niet laten en springt ook in het meer.
Winter, lente en zomer tegelijkertijd
Als we even later zijn opgedroogd in de zon, gaan we verder. Het is nog niet gedaan met het stijgen vandaag. Met toenemende hoogtemeters wordt het terrein ruiger. Het losse gesteente is deels bedekt met sneeuw van afgelopen winter: voor mij een teken om de wandelstokken uit te pakken. Voorzichtig steken we de papperige massa’s over en bereiken dan de Kogelseescharte, met 2479 meter het hoogste punt van vandaag. Op een metalen plaquette lees ik dat deze route is vernoemd naar professor Uhde-Bernays. Hij publiceerde aan het begin van de 20e eeuw een artikel over tochtmogelijkheden in het gebied rondom de Hanauer Hütte en droeg daarmee wezenlijk bij aan de bekendheid van dit gebied. Gelukkig voor ons heeft die bekendheid niet tot enorme massa’s mensen geleid. Voor het eerst vandaag komen we twee wandelaars tegen – ze zijn ook op weg naar de Hanauer Hütte. “Oh!” roep ik verrukt uit als ik aan de andere kant van de berg in de diepte een deels met ijs bedekt meertje zie. Ik zie mijn gezelschap denken: ojee, daar wil ze vast ook nog induiken.
En inderdaad, na de afdaling van een halfuur loop ik langzaam het ijskoude water in. Ik ga op een ijsschots liggen zonnebaden als een zeehond, wil me langzaam omdraaien en zak dan met een plons door het ijs heen. Net op dat moment komen de andere twee wandelaars ook bij het meer aan. “We hadden nooit verwacht dat je er echt in zou gaan,” zegt een van hen lachend, “Maar nu moeten wij natuurlijk ook.” Even later proberen we alle vier in de zon weer op te warmen. Pas vlak voor de Hanauer Hütte, ons doel voor vandaag, trek ik mijn jas weer uit. Terwijl eind juni in het dal al zomerse temperaturen heersen en de weilanden langzaam steeds meer geel dan groen worden, is het hoger op de berg nog volop lente. Het pad dat naar de berghut leidt, is omzoomd door witte, gele, paarse en roze bloempjes. Als we even later op het terras van de berghut zitten en knödel eten, lijkt het wel weer zomer. Drie seizoenen op een dag.
Huttentocht Lechtaler Alpen etappe 1: Gramais – Hanauer Hütte
- Lengte: 7,5 km
- Wandeltijd: 5 uur
- Hoogtemeters: ↗ 1150 m ↘ 550 m
- Moeilijkheidsgraad: T2 – T3. Let op voor eventuele sneeuwvelden rond de Kogelseescharte.
- Overnachting in de Hanauer Hütte
Ochtendmist onthult steeds meer bergen
Als ik net na zonsopkomst uit het raam van de 8-persoonskamer kijk, zie ik dikke mist. Dan kunnen we ook wel rustig ontbijten, denk ik. We sluipen muisstil de kamer uit: de familie met wie we gisteravond gekaart hebben, slaapt nog als een blok. Beneden vinden we een plekje tussen de vroege vogels en lepelen een kom muesli weg. De mist lijkt op te klaren, dus we gaan gauw op pad. Bij de Unterer Parzinnensee nemen we het steile pad naar het Gufelseejoch. Ergens halverwege de klim sta ik stil bij een indrukwekkende rotsformatie met verschillende lagen die gevouwen zijn. Bij het zien van zulke gesteentes kun je je iets voorstellen bij de kracht die miljoenen jaren geleden nodig was om de Alpen te vormen. Het kalksteen werd omhoog gestuwd, geplooid en over elkaar geschoven. Deze dikke pakketten kalksteen, ook wel dolomiet genoemd, vormen onder meer de Noordelijke Kalkalpen, waarvan de Lechtaler Alpen een onderdeel zijn. En ja, je raadt het al: vanwege het dolomiet lijken de bergen hier soms inderdaad een beetje op de gelijknamige bergketen in Zuid-Tirol: steile, grijze rotswanden en spitse pieken. Dat is dus ook de coulisse die we vandaag hebben. Tenminste… Als die mist nu eindelijk eens echt wegtrekt. Bij het Gufelseejoch wordt onze hoop waarheid en achter het diepblauwe meer verrijzen de bergen weer zover we kunnen kijken.
Stoeiende steenbokken aan de Gufelsee
Mijn blik wordt van de verre bergtoppen door een kleine beweging naar dichterbij getrokken. Langs de oever van het meer wandelt een groep steenbokken. Ze springen van de ene naar de andere rots, soms op een klein richeltje balancerend. Dat wij het pad op slechts tientallen meters van hun af bewandelen, stoort hen duidelijk niet. We lijken zelfs wel het publiek waarop ze zaten te wachten want zodra we in het gras gaan zitten, beginnen ze met elkaar te stoeien. Klak klak. Het houterige geluid van de horens die elkaar treffen, weerkaatst tegen de bergen. Als we verder lopen, verwachten we dat ze stoppen. Het tegendeel gebeurt: twee steenbokken maken zich los van de groep, rennen voor ons uit, maken wilde sprongen en beginnen bij een waterval opnieuw aan een kleine vecht-show. Ik ben verrukt; het is de eerste keer dat ik van zo dichtbij steenbokken zie. Het kost me moeite verder te wandelen, maar we hebben nog zo’n 7 kilometer voor ons. En het zijn niet de makkelijkste kilometer van deze etappe.
Genieten en griezelen op weg naar de Bittrichscharte
De eerste kilometers gaan vanzelf: we wandelen over rotsige paadjes door weides vol bloemen en over enorme restsneeuwvelden met diepe spleten. We dalen steeds meer af en terwijl ik me afvraag of dat oké is, hoor ik achter me: “Het Württemberger Haus ligt toch op ongeveer 2200 meter?” Dat klopt, en bovendien steken we eerst nog de Bittrachscharte op 2500 meter over. Bij de Bittrichsee wordt ons pas echt goed duidelijk wat dat betekent: voor ons rijst een enorme bergwand met puinhellingen en sneeuwvelden op, helemaal bovenaan zien de rotsen er meer uit alsof ze voor klimmers dan voor wandelaars geschikt zijn. We nemen een handje nootjes, ik pak mijn wandelstokken weer uit en we beginnen aan de steile klim. Door het losse gesteente en de sneeuw is het pad bijna of helemaal niet te zien; het is zoeken naar de rood-witte markeringen of naar de in onze ogen veiligste route. Ik ben blij als we de puinhelling achter ons laten, maar de voor mij grootste mentale uitdaging ligt nog voor ons. Even later bereiken we een met staaldraad gezekerde passage door een spleet tussen de rotsen met een pad dat bestaat uit losse steentjes. De vriend met wie ik op pad ben, gaat voor. Steeds als hij zo ver is, dat ik uit het bereik van eventueel vallende stenen ben, roept hij en volg ik. Soms klauter ik over de rotsen, soms trek ik me aan het staaldraad omhoog. Ik geniet en griezel tegelijkertijd. Nog een rots, nog een meter touw en dan draai ik me bij de Bittrichscharte om. Aan de ene kant van de scharte ligt het terrein dat we net hebben doorkruist met grijs gesteente, het meer en de groene hellingen erachter. Aan de andere kant ligt ook een meer, maar is het landschap nog ruiger met grotere rotsen, sneeuw en spitse bergtoppen.
Frisse beloning bij het Württemberger Haus
Met de vermoeidheid in de benen lijkt de afdaling naar de berghut veel langer dan ‘ie eigenlijk is. Maar het natuurspektakel van grijze bergen, grashellingen, water, sneeuw, beekjes en de wolkenlucht laat de vermoeidheid snel vergeten. Onze vermoeidheid verdwijnt helemaal als we op het terras van het Württemberger Haus neerploffen en met een opgewekt ‘Herzlich willkommen’ begroet worden. “De check-in gaat vlot,” zegt de jonge dame, “Willen jullie alvast wat drinken of misschien eerst douchen?” We regelen de praktische zaken en volgen dan de routebeschrijving naar de buitendouche. Die doet zijn naam eer aan: het water wordt door een slang uit de beek over een grote rots geleid, vanwaar het frisse bergwater door een douchekop sproeit. Genialer dan dit systeem is misschien wel het uitzicht op de omgeving van onder de douche. In de tussentijd heeft mijn wandelvriend in de beek een kleine bekken gevonden, die prima dienst doet als bad. Een badkamer met uitzicht – wat wil je nog meer? Ik kan nog wel een ding bedenken: het heerlijke vegetarische driegangen-menu dat bij het halfpension hoort en uit regionale seizoensproducten bestaat. Het Württemberger Haus heeft in 2021 het milieulabel van de alpenverenigingen gekregen – een pittige prestatie als je kijkt naar de eisen aan bijvoorbeeld de energieverzorging, waterhuishouding en techniek. Zeker als je bedenkt dat deze berghut alleen met een helikopter of een wandeling van minimaal 4 uur bereikbaar is.
Huttentocht Lechtaler Alpen etappe 2: Hanauer Hütte – Württemberger Haus
- Lengte: 9,5 km
- Wandeltijd: ca. 6 uur
- Hoogtemeters: ↗ 980 m ↘ 590 m
- Moeilijkheidsgraad: T3 – T4. Het zwaarste stuk van deze etappe vond ik rond de Bittrichscharte: puinhelling met sneeuwvelden en staaldraad gezekerde passage.
- Overnachting in het Württemberger Haus
Avontuurlijke uitdagingen in de mist
Bij het ontbijt smeden smeden veel wandelaars een beetje zenuwachtig nieuwe plannen. Het weerbericht is niet al te best. In de hoop dat het later beter wordt, doen we nog een kaartspelletje. Als ik dik verloren heb, de laatste wandelaars vertrokken zijn, en de wolken zich eerder vermenigvuldigen dan oplossen, vertrekken wij ook. Voor ons ligt de korte, derde etappe van onze huttentocht in het Lechtal: van het Württemberger Haus naar de Steinsee Hütte. De eerste uitdaging van vandaag vormt de klim naar het Gebäudjoch. Deze met staaldraad gezekerde passage is deels met sneeuw bedekt, daarom is er extra een touw over de sneeuw aangebracht. Door de mist kunnen we nog geen vijftig meter ver kijken. Vloek of zegen? Ik zie in ieder geval niet het grote gapende gat achter me als ik halverwege de klim even op adem kom. “Nog maar een paar honderd meter,” hoor ik vanuit de dikke witte massa voor me. Ik ruim mijn waterfles op en met licht klamme handen beklim ik de laatste meters. Vlak daarna volgt de volgende uitdaging: de Roßkarscharte. Er volgt een herhaling van een uur geleden, maar nu nog steiler, met nog meer los gesteente en nog meer sneeuw. Boven geven we elkaar een high five. We weten dat de afdaling minstens zo zwaar wordt, maar deze klim hebben we getrotseerd. De weg naar beneden bestaat uit het oversteken van enorme sneeuwvelden. Terwijl de honden van een Oostenrijks paar er moeiteloos doorheen rennen en springen, moeten wij elke stap voorzichtig zetten. Op een ongevaarlijk stuk oefenen we met de techniek voor als je toch naar beneden glijdt: wandelstokken loslaten, remmen met je handen en voeten, op je buik draaien.
Hippe hut met rustieke sfeer
Na deze mini-oefening zetten we verder de afdaling in om vervolgens het laatste stuk naar de Steinsee Hütte bijna vlak te lopen. Nat en koud treden we de hut binnen. Als ik vervolgens van de gang naar de Gaststube ga, vraag ik me een milliseconde af of we wel juist zijn: is dit een boutiquehotel of een berghut? Als we even later met de huttenwaard praten, komen we erachter dat de Steinsee Hütte in 2018 volledig gerenoveerd is. Sindsdien heeft de flair wel iets weg van een hip hostel zonder het knusse van een berghut te verliezen. Dat er op de kaart klassieke gerechten met een bijzonder tintje staan, zoals Apfelstrudel met yoghurt en ahornsiroop, is het werk van het huidige huttenwaardpaar. Manuela Kneringer-Schimpfössl en Christoph Schimpfössl hechten grote waarde aan regionaliteit en zoals Christoph het later verwoordt: “We brengen ook een beetje cultuur over.” We warmen op met warme chocolademelk, lopen nog even naar de Steinsee en spelen tot het avondeten spelletjes. Als we uitgegeten zijn – Christoph schept zijn gasten graag nog een keer bij en het is zo lekker dat ik het aanbod dankbaar aanneem – proberen we nog wat te lezen. Het wordt echter een vroege nacht: we kunnen beide onze ogen nauwelijks openhouden. De magische combinatie van alpiene lucht, beweging en berghutten-atmosfeer.
Huttentocht Lechtaler Alpen etappe 3: Württemberger Haus – Steinsee Hütte
- Lengte: 8,4 km
- Wandeltijd: ca. 4 uur
- Hoogtemeters: ↗ 540 m ↘ 560 m
- Moeilijkheidsgraad: T4. De zwaarste stukken van deze etappe vond ik rond het Gebäudjoch en de Bittrichscharte: met staaldraad gezekerde passages over los gesteente met resterende sneeuw. Ook bij de afdalingen sneeuwvelden.
- Overnachting in de Steinsee Hütte
Laatste kilometers bergavontuur: terug naar Gramais
Het eerste stuk van vandaag is gelijk aan het laatste van gisteren. Saai? Zeker niet, want er is een groot verschil: de zon schijnt. Opeens wordt het pad omringd door hoge bergtoppen, ligt er een meertje in de diepte, zijn alle bloempjes open en staan er paarden in een weide te grazen. We nemen de afslag naar het Gufelgrasjoch en wandelen de allerlaatste meters omhoog van deze huttentocht in het Lechtal.
Het Gufelgrasjoch doet zijn naam eer aan, want hoewel deze oversteek op ruim 2300 meter ligt, is hij deels met gras begroeid. We lassen een korte pauze in voordat aan de afdaling naar Gramais beginnen. Zo’n duizend meter moeten we afdalen en dat op slechts een paar kilometer wandelpad. Kortom: het is steil. De eerste kilometer gaat door een idyllische weide vol bloemen, daarna lopen we bijna uitsluitend op stenige paadjes. Vermoeiend, maar het panorama van bergen, watervallen en het dal met de slingerende rivier maakt alles goed. Net na het middaguur komen we op de Branntweinboden aan. Op de kaart had ik al gezien dat we vanaf hier een paar kilometer langs de beek bijna vlak naar Gramais wandelen. En ik dacht: dat gaat vast vlot. Niets is minder waar. De laatste kilometers zijn veel te mooi om snel te lopen. Links en rechts torenen de bergen boven het rivierdal. We wandelen constant in de buurt van de klaterende beek. En ik kan het écht niet laten: ik moet gewoon nog even het water in. Nog een keer laat ik alles van me af afglijden voordat we na vier dagen in de natuur, drie overnachtingen op de berg en ontelbare bijzondere momenten het gewone leven weer instappen.
Huttentocht Lechtaler Alpen etappe 4: Steinsee Hütte – Gramais
- Lengte: 9,5 km
- Wandeltijd: ca. 5 uur
- Hoogtemeters: ↗ 360 m ↘ 1070 m
- Moeilijkheidsgraad: T3- T4. Het laatste stuk over de Branntweinboden naar Gramais is T1/T2. Het zwaarste stuk van deze etappe vond ik de afdaling vanaf het Gufelgrasjoch naar de Branntweinboden: steil, los gesteente, soms met staaldraad gezekerd.
Dit kostte mijn 4-daagse huttentocht door de Lechtaler Alpen
Hieronder volgt een kostenberekening van mijn vierdaagse huttentocht in de Lechtaler Alpen. Ik ben AV-lid en heb in slaapzalen overnacht. De kosten voor de heen- en terugreis en eventuele parkeerkosten zijn niet meegenomen in mijn berekening.
Snacks/repen kopen: €15,- per persoon
Overnachting op de slaapzaal AV-lid Hanauer Hütte: €12,-.
Diner à la carte in de Hanauer Hütte incl. een glas frisdrank en warme chocolademelk: €19,50
Ontbijt Hanauer Hütte: €15,-
Overnachting in de slaapzaal AV-lid Wüttemberger Haus: €11,-.
Halfpension Württemberger Haus: €38,-
Drankjes Württemberger Haus: €7,-
Koffie & gebak Steinseehütte: €9,50
Overnachting in de slaapzaal AV-lid Steinseehütte: €11,-
Halfpension Steinseehütte: €39,-
Drankjes Seinseehütte: €6,50
Inspiratie voor andere huttentochten in de Alpen
Let op: deze huttentocht vereist alpiene ervaring, een goede conditie en tredzekerheid. Maak zelf een inschatting op basis van je conditie en van de actuele omstandigheden of deze huttentocht iets voor jou is. Ik heb dit artikel op basis van mijn eigen ervaring geschreven en deel de informatie naar eer en geweten. Ik kan niet verantwoordelijk gesteld worden voor eventuele consequenties door handelen op basis van deze informatie.
FAQ – Huttentocht 4 dagen in het Lechtal in Tirol (Oostenrijk)
Nee. Deze huttentocht in het Lechtal bevat passages waarvoor tredzekerheid en alpiene ervaring nodig is. Als je interesse in een minder zware huttentocht hebt, is de huttentocht op de Salzburger Almenweg bij Radstadt misschien iets voor jou.
De kosten hangen af van de soort overnachting (dorm/kamer, wel/geen lid van alpenvereniging) en hoeveel geld je aan eten uitgeeft. Wij waren per persoon ongeveer €175 kwijt voor de vierdaagse huttentocht in het Lechtal.
Achterin het dorp zijn twee parkeerplaatsen. Op een parkeerplaats mag je ook ’s nachts staan. Dat kost €5,- per 24 uur, je rekent per 12 uur af (stand juli 2023).
Daarvoor heb ik een handige paklijst voor huttentochten in de Alpen.
Dit artikel bevat affiliate links (gekenmerkt met *). Als je via een van deze links een bestelling doet, krijg ik daarvoor een kleine commissie. Dit kost jou natuurlijk niks extra’s. Bedankt!
Hoi,
ik ben op zoek naar een route van 4 dagen van 14 juni t/m 17 juni. Is dit een periode waarin deze route mogelijk is?
Gr Edimir
Hoi Edimir, ik weet niet zeker of alle hutten op de route half juni al open zijn. Dat zou je even moeten checken op de websites van de hutten. Wij hebben de huttentocht eind juni gedaan en ik weet dat een van de hutten toen pas net open was. Het Würrtemberger Haus blijft in 2024 sowieso dicht, zoals ook in het artikel staat.