Mindfulness en wandelen gaan hand in hand. Het tempo verlangzamen, je ogen openen voor mooie details of juist een keer bewust sluiten en focussen op andere zintuigen. Het zijn kleine oefeningen die je tijdens het mindful wandelen kunt doen. En zo wordt wandelen een gereedschap voor meer weerbaarheid en veerkracht. Hoe dat precies werkt en wat je zelf kunt doen, ontdekte ik tijdens een weekend wandelen in de Allgäu.
De Allgäu al wandelend op drie hoogtes ontdekken: het kan op de Wandertrilogie Allgäu. De meest alpiene route is de Himmelsstürmer Route met vele toppen, berghutten en indrukwekkende uitzichten. Op de Wasserläufer Route ontdek je het Vooralpenland met meren, watervallen en beken. En wie liever kilometers dan hoogtemeters maakt, zit op de Wiesengänger Route goed, want hier loop je door bossen en weilanden met zicht op de Alpen. Tijdens dit wandelweekend was ik op de Wiesengänger Route en diverse stadswandelingen, de zogenaamde Trilogierundgänge onderweg.
Mindful wandelen op de Wiesengängerroute in de Allgäu
“Elke keer dat ik in de natuur wandel, vind ik oplossingen,” aldus Claudia Maier. Ze is wandelgids en natuur-weerbaarheids-trainer. Wat dat precies inhoudt, gaan we vandaag aan de lijve ondervinden want Claudia wandelt met ons op de Wiesengängerroute van Kaufbeuren naar de Bergmang Alpe. We – dat zijn drie andere bloggers en ik. We worden begeleid door Christa Fredlmeier, die de Wandertrilogie Allgäu vorm gaf en dus door Claudia Maier. Onderweg doen we kleine mindfulness-oefeningen. Want wandelen en mindful zijn, dat gaat perfect samen. Maar wat is mindfulness eigenlijk? “Voor mij betekent het dat ik bijvoorbeeld details ontdek omdat ik mijn ogen ophoud voor de schoonheid in kleine dingen,” vertelt Claudia. Ik zie een verrotte boom waar bloemetjes en paddenstoelen uit groeien en stop om een foto te maken. “Sorry dat ik je zo abrupt onderbreek,” zeg ik tegen Claudia. “Geen probleem, dit is precies waar mindfulness over gaat en ik ben blij dat jij het ziet.” Mindfulness is volgens haar een gereedschap voor meer weerbaarheid. “Weerbaarheid is je kracht terug kunnen halen in uitdagende situaties. Dat kan op verschillende manieren,” legt Claudia uit. Dat kan bijvoorbeeld door acceptatie, creatief oplossingsvermogen, optimisme of… mindfulness.
Met aangescherpte zintuigen door bossen en weilanden
Bij de Crescentia-kapel in Kaufbeuren nodigt Claudia ons uit om mee te doen aan de eerste kleine oefening. We gaan onze zintuigen aanscherpen. Met onze ogen gesloten staan we in het gras. Claudia stelt ons vragen: wat we horen, wat we ruiken, of we de zon en wind voelen. We draaien ons met onze neus in verschillende richtingen en herhalen het rondje dan met open ogen. We delen onze waarnemingen, maar laten die onbeoordeeld ook weer los. En dan is het tijd om verder te wandelen.
We wandelen door bossen en weides. De frisgroene topjes van de sparren lijken wel licht te geven, in de weilanden ruikt het naar nat gras en voorjaarsbloemen. Af en toe vangen we in de witte wolkenmassa in de verte een glimp op van de Alpen. Als deze etappe vandaag al zo lekker wandelbaar is, hoe moet dat dan wel niet op een zonnige dag zijn als de Alpenketen in zijn volledige lengte zichtbaar is?
Bosbaden en de kracht van de bomen waarnemen
Bij een open plek met een mini-meertje verlangzaamt Claudia haar pas en vraagt of we een meditatie in het bos willen doen. We kiezen allemaal ons eigen plekje uit; het zachte mos veert mee als ik vlakbij de waterrand ga zitten. De meditatie die volgt, laat ons bewust waarnemen hoe ons lichaam de grond raakt en hoe onze ervaringen opkomen en weer verdwijnen. Als onze zintuigen ‘wakker’ zijn, lopen we in rustig tempo rond, op zoek naar een boom die ons aanspreekt. ‘Is dit dan het moment dat we bomen gaan knuffelen?’ denk ik met een glimlach. Het antwoord is: ja, als je wilt. Het is een kwestie van de boom op je in laten werken, hem zo waar te nemen als die is en de kracht te voelen. Als je dat wilt met een omarming, kan dat, maar je kunt net zo goed met je rug ertegenaan gaan zitten. Of alleen kijken.
Wat we hier doen, is bosbaden: een meditatieve manier van wandelen die een goed middel is gebleken om stress te verlagen en je gezondheid te verbeteren. In Japan, waar het shirin yoku wordt genoemd, is het onderdeel van het nationale gezondheidsprogramma. Hoe dat zit? Het bos heeft zoveel positieve effecten op ons, van de natuurgeluiden die een deel van ons zenuwstelsel activeren zodat we tot rust komen tot organische stoffen die de bomen afscheiden die een positief effect op ons immuunsysteem hebben. En… even vertragen en jezelf en je omgeving bewust waarnemen kan sowieso nooit kwaad. Of het nu meditatie, bosbaden, mindfulness of alles tegelijk is: na de oefening van een halfuur voel ik me alsof ik een middagdutje heb gedaan, maar dan met een fris hoofd.
Kalme laatste kilometers naar de Bergmang Alpe
We maken ons klaar voor de laatste kilometers. Het is opvallend stil in de groep. Pas na een hele poos komen de gesprekken weer op gang, maar nu rustiger: minder blabla, meer echte gesprekken en wederzijdse vragen. Het is een aangenaam uur tot Ruderatshofen, waarin we zelfs af en toe een zonnestraal opvangen. Bij de Bergmang Alpe ploffen we neer op de houten banken in een knus hoekje en genieten van een lekkere Brotzeit met regionale producten zoals bio-romadur en huisgemaakte taart.
Wiesengänger Route van Kaufbeuren naar de Bergmang Alpe
- Lengte: 14,6 km
- Hoogtemeters: ↗ 330 m ↘ 330 m
- Moeilijkheidsgraad: T1-T2
- Bereikbaar met het openbaar vervoer: Kaufbeuren is met verschillende treinverbindingen bereikbaar.
- Horeca: Bergmang Alpe
- De oorspronkelijk etappe van de Wiesengänger Route gaat van Marktoberdorf naar Kaufbeuren.
Ontdek de mythes van Marktoberdorf op de Trilogierundgang
Kelten, Romeinen, Allemannen… Ze waren allemaal in Marktoberdorf. Met zo’n bewogen geschiedenis is dus niet gek dat er vele spannende verhalen zijn ontstaan. “Abends ist man daheim,” herhaalt stadsgids Christiane Fischer de raad van haar ouders en vele ouders voor hen om voor het donker thuis te zijn. We wandelen de Trilogierundgang in Marktoberdorf en staan bij een uitzichtpunt op de Büchle, een kleine heuvel aan de rand van het centrum. Waar we nu weilanden zien, waren vroeger bossen, vertelt ons Christiane. Donkere bossen. “En soms dook dan ’s avonds op de brug door het moeras een zwarte poedel op,” vertelt Christiane, “Paarden wilden niet langs de hond en zo gingen vele voermannen ten onder in het moeras, net als een enkele wandelaar.”
We lopen verder omhoog. Op een minder bewolkte dag dan vandaag zouden we hier een panorama-uitzicht over de Ammergauer, Lechtaler en Allgäuer Alpen hebben. Niet zo gek dus dat hier het kunstwerk Engellandeplatz van Christoph Wank geplaatst is – welke engel zou hier niet willen landen? Bij een bankje met uitzicht richting de Auerberg staan we stil. Een paar honderd meter voor ons bevindt zich de Kuhstallweiher. Hier woont de Klobunzele. Klo… wat? “Een klein mannetje met een lange, groene baard,” antwoordt onze gids. Als je hem wilt zien, roep je drie keer zijn naam. “Maar wel goed uitspreken want anders krijg je een dikke plens water over je heen,” lacht Christiane. En zo zijn er nog tientallen verhalen over Marktoberdorf en de omgeving te vertellen. Daarom is het extra leuk om de Trilogierundgang met een gids te wandelen.
Trilogierundgang in Marktoberdorf
- Lengte: 3,1 km
- Hoogtemeters: ↗ 50 m ↘ 50 m
- Moeilijkheidsgraad: T1
- Bereikbaar met het openbaar vervoer: Marktoberdorf is met de regionale trein tussen Buchloe en Füssen bereikbaar
Overnachtingstip: Vroeger een tuinderij, nu een stijlvol hotel midden tussen de weilanden. Hotel Weitblick in Marktoberdorf doet zijn naam eer aan, want het uitzicht op de Alpen is grandioos. Er is een spa en buitenzwembad, ’s avonds kun je heerlijk eten in het restaurant. Oh, en het ontbijtbuffet is een van de beste die ik ooit heb gehad, met veel lokale producten, huisgemaakte lekkernijen en verse groenten en fruit.
Een glasheldere ervaring in Leutkirch im Allgäu
De volgende ochtend verruilen we de Ostallgäu voor het Württembergische Allgäu in het westen. Het landschap wordt nog zachter, de plaatsen schaarser, maar het zicht op de Alpen blijft. De eerste stop is Leutkirch im Allgäu. Midden in de levendige drukte van de stad op zaterdagochtend nodigt Claudia Meier ons uit om op zoek te gaan naar schoonheid. Echt heel moeilijk is dat niet in Leutkirch. Oude huizen waar bakstenen en houten balken door de gepleisterde gevel heen komen, een uitbundig bloeiende fruitboom, gouden details in een gietijzeren hekwerk… De oefening is een ‘light-variant’ van iets wat je in het dagelijks leven kan doen. “En ja, soms is de lamp op je bureau dan het enige mooie wat je ontdekt,” zegt Claudia, “Het gaat erom je gedachtes en daarmee ook je gevoelens te kunnen sturen.”
We wandelen de Trilogierundgang van Leutkirch. Rond Leutkirch waren tot de 18e eeuw glasblazerijen in bedrijf en daarvan zijn sporen te zien. En dichtbij de stad ontdekken we fascinerend veel groen. Bij de Thingsstätte, een soort mini-openluchttheater dat in het Derde Rijk werd gebruikt voor evenementen, legt Claudia veel uit over de kracht van bomen. Het decor bestaat uit oude eiken. Deze boom werd door de nazi’s misbruikt als symbool van strijd en strijders. Maar de eik is een moederboom die beschermt wat eronder leeft, maar tegelijkertijd voldoende licht doorlaat. Volgens de esoterie geeft de eik ons kracht als we moeten doorzetten, legt Claudia uit. De conclusie: loop door het bos en als een boom je aantrekt, zal hij je geven wat je op dit moment nodig hebt.
We lopen rond de stadsvijver en komen dan bij een weiland aan de Wilhelmshöhe. Hier doen we samen met Claudia nog een laatste oefening ter verbetering van onze veerkracht doen. Vijf vragen krijgen we mee, waaronder ‘Wat kun je nu meteen doen om je krachtreserves 5 tot 10% aan te vullen?’. We kiezen allemaal weer ons eigen plekje uit en beantwoorden daar de vragen in een schriftje. Het is een fijne oefening om alle ervaringen van de afgelopen dagen nog eens te sorteren en hieruit concrete ideeën voor de komende tijd mee te nemen. Het is fijn om te merken hoe sommige vage ideeën opeens helder op papier komen. Kristalhelder – en dat in de glasstad Leutkirch.
Trilogierundgang Leutkirch im Allgäu
- Lengte: 5,1 km
- Hoogtemeters: ↗ 100 m ↘ 100 m
- Moeilijkheidsgraad: T1-T2
- Bereikbaar met het openbaar vervoer: Leutkirch is bereikbaar met de regionale trein RB56 tussen Aulendorf en Wangen.
- Horeca: bij de Blaufe Affe kun je heerlijke pinsa’s (een soort pizza met luchtiger deeg) eten.
Meer inspiratie voor wandelingen op de Wandertrilogie Allgäu? Ik maakte eerder al een driedaagse wandeling op de Himmelsstürmer Route in de Ammergauer Alpen. En ook de bekende bergen in de Allgäu kun je met deze alpiene route beklimmen.
Overlevenskunstenaars en turfstekers in krachtplaats Wurzacher Ried
We sluiten onze wandeldagen in de Allgäu af op een bijzondere plek: het Wurzacher Ried. Plekken waaraan een speciale, meestal positieve energie wordt toegeschreven, worden Kraftort genoemd. Dit hoogveen in Bad Wurzach is een van hen. Tijdens de twee laatste ijstijden ontstonden door het enorme gewicht van de gletsjers valleien. Die vulden zich met smeltwater, waardoor de huidige hoogveengebieden ontstonden. Het Wurzacher Ried is het grootste intacte hoogveengebied van Midden-Europa. Dat vertelt ons Dr. Siegfried Roth, leider van moor extrem, het natuurparkcentrum. Met hem wandelen we op het Lehrpfad Torfstecher.
Tot in de jaren 90 werd hier turf gestoken, maar nu is het een beschermd natuurgebied. Want wanneer hoogveengebieden goed nat zijn, houden ze veel CO2 vast. Met slechts 3% van het aardoppervlakte bevatten hoogveengebieden dubbel zoveel CO2 vast als alle bossen op de wereld. Bovendien is het een bron van bijzonder leven. “In dit zure, natte, voedingsarme gebied vinden alleen echte overlevingskunstenaars een thuis,” legt Siegfried ons uit, “Daaronder bijvoorbeeld het wolgras, dat nu zo mooi bloeit, heide en zonnedauw.”
We hadden geen betere plek kunnen uitkiezen om onze wandeldagen in de Allgäu af te sluiten. Als je oog voor detail hebt, heeft het Wurzacher Ried allerlei kleine natuurpareltjes in petto.
Rondje door het Wurzacher op het Torfstecher-Lehrpfad
- Lengte: 1,5 km
- Hoogtemeters: ↗ 10 m ↘ 10 m
- Moeilijkheidsgraad: T1
- Bereikbaar met het openbaar vervoer: Marktoberdorf is met de regionale trein tussen Buchloe en Füssen bereikbaar
Overnachtingstip: Op een steenworp afstand van het hoogveengebied ligt het resort FeelMOOR. Na het wandelen kun je hier lekker relaxen in een van de sauna’s, zwembaden of… een moerasbad nemen! Ja, echt. De mix van typisch kuurhotel en moderne details maakt het een sympathieke accommodatie.
Disclaimer: Dit artikel schreef ik met ondersteuning van Füssen Tourismus und Marketing. Het enthousiasme dat je leest, is zoals altijd 100% dat van mij.