Wat we op waarde schatten, willen we graag beschermen. Het bewustzijn van natuurbehoud groeit door zelf de natuur te ervaren. Dus: ga naar buiten en beleef! Natuurlijk het liefst op een manier die in harmonie is met de natuur. Komoot ondersteunt verantwoorde tochtenplanning. Tijdens het Hike & Learn weekend in de Allgäu kon ik dit samen met andere bloggers en influencers ervaren.
Op stap met Ranger Florian in het natuurpark Nagelfluhkette
We huppen wat heen en weer op de wandelparkeerplaats Gunzesried om warm te blijven. Ondertussen vertelt Ranger Florian ons wat we vandaag kunnen verwachten: “Het mooie van het natuurpark Nagelfluhkette is dat je vanuit het dorp snel in de natuur komt,” hij wijst naar een boerderij die hemelsbreed zo’n 500 meter verderop ligt, “Dat is het laatste huis, daarna is er alleen nog maar natuur.” Een aantal van ons trekt toch nog een regenbroek aan of een hoes over de rugzak en dan gaan we op pad. Eerst lopen we een heel stuk bergopwaarts totdat Florian aan de rand van het bos stopt. Voor ons ligt een weiland met hoog gras en veel verschillende bloemen. “Wat zou hier zijn als dit gebied niet gecultiveerd werd?” vraagt Florian. Het antwoord: 99% bos. Op zich niet erg, als het een gemengd bos of oorspronkelijk oerbos zou zijn. Maar de realiteit is helaas vaak anders: Sparrenbossen die momenteel snel afsterven door schorskevers en klimaatverandering.
Biodiversiteit zorgt voor balans
“Extensief beheerd open land, zoals veel alpenweiden hier, is een uitstekend voorbeeld van een biodivers landschap,” vertelt Florian ons. Dit is een cultuurlandschap, geen natuurlijk landschap. Ter vergelijking: op een maïsveld vind je ongeveer 3 tot 5 verschillende plantensoorten, op een intensief beheerd gebied 15 tot 30. Op een extensief beheerde weide kunnen dat zelfs 30 tot 50 soorten zijn. Waarom is dit belangrijk? De natuur is alleen stabiel als er diversiteit is. “We hebben die ene kever misschien niet nodig. Maar als die er niet is, verdwijnt er een andere soort en nog een. En zo stort het systeem langzaam in”, legt Florian uit. Biodiversiteit zorgt voor evenwicht.
We zijn te gast in de natuur
We wandelen verder door het bos en komen een bord tegen dat ons waarschuwt dat hier in de wintermaanden het beschermde gebied begint. Dit betekent: niet verder wandelen. Om bij het plannen van een tocht rekening te kunnen houden met dergelijke beschermde gebieden en reservaten, geeft komoot hier informatie over als je een route gepland hebt. Het is zelfs niet mogelijk om tochten door verboden gebieden te plannen. “We zijn te gast in de natuur”, zegt ranger Florian, “Zelfs als lokale bevolking. Ik woon daar niet, anderen wonen daar. En daarom moet ik me zo gedragen dat ik terug mag komen. Ik kom ook niet je woonkamer binnen waar je een dutje doet, verniel je koelkast, ga dan weer weg en verwacht dat je me graag terugziet.” En het is eigenlijk zo simpel: blijf op paden, neem je afval mee terug, laat dieren met rust, maak geen lawaai.
Op de top van de Steineberg: de kwestie met de insidertips
Inmiddels hebben we de top van de Steineberg bereikt. We hebben niet echt een uitzicht vanwege de wolkenmassa. Zeg maar gewoon: echt niet. Maar de stemming is goed en we wisselen op de top van gedachten over de verantwoordelijkheid die komt kijken bij het hebben van een groot bereik op sociale media. Insidertips mogen insidertips blijven. We moeten ons ervan bewust zijn dat een foto op Instagram anderen kan motiveren om het na te maken. En niet vanwege de natuur of de ervaring, maar misschien gewoon omdat iemand die ene foto wil namaken. Daarom: denk goed na over wat je post en deel betrouwbare informatie. En ja, ook als je ‘maar’ een paar volgers online hebt.
Een pauze bij de alm is niet alleen goed voor ons
We klimmen de ladder af en lopen naar de alm. Pauze houden bij de alm hoort ook bij een goede gast zijn. Want volgens ranger Florian steun je zo de mensen die het mogelijk maken dat wij hier überhaupt kunnen wandelen. Op naar Alpe Oberberg dus! Na een heerlijke lunch met lokaal geproduceerde kaas krijgen we een spannend kijkje achter de schermen van alpenboer Sebi. Hij neemt ons mee door de koeienstal, de kaaskeuken en de opslagruimtes. Als ik zie hoe ingewikkeld het kaasmaakproces is, ga ik Allgäuer kaas des te meer waarderen. Daarna nemen we afscheid van Sebi en wandelen we de laatste kilometers terug naar het dal.
Wandeltocht: Van Gunzesried naar de Steineberg
- Afstand: 11,7 km
- Hoogtemeters: ↗ 810 m ↘ 810 m
- Moeilijkheidsgraad: T1-T2 (de metalen ladder bij de Steinberg kan overgeslagen worden)
- Wandeltijd: 3-4 uur
- Pauze-tip: Alpe Oberberg
Tips voor een verantwoorde routeplanning
- Maak deel uit van de natuur. Het is niet alleen het decor van onze tochten, maar een belangrijk ecosysteem waarin alle onderdelen een functie hebben en in balans zijn.
- Insidertips mogen ook geheim blijven. Denk dus goed na voordat je iets over je tour of ervaring online zet.
- Het is essentieel om beschermde gebieden in acht te nemen. Deze zorgen voor rust in de natuur en voor de dieren. Informatie hierover vind je in de routeplanner van komoot.
- Blijf op gemarkeerde paden.
- Ondersteun lokale ‘mogelijkmakers’. Dit doe je bijvoorbeeld door weidepoorten te sluiten, maar ook door wat te eten en drinken bij de alm.
- Plezier hebben en genieten! Door onze eigen ervaringen leren we hoe de natuur het waard is om beschermd te worden.
- Tips voor tochten vind je bijvoorbeeld in de komootcollecties van natuurparken en lokale toeristische instanties. Richt je op de uitgestippelde routes van betrouwbare bronnen.
komoot x natuurbescherming: dit doet het online-platform
s Avonds vertelde Anne Findeisen, Community Manager bij komoot, in een workshop hoe komoot sinds 2017 intensiever bezig is met het thema natuurbehoud. De kaart- en routeplangegevens zijn gebaseerd op OpenStreetMap. Wat daar is opgenomen, wordt door de algoritmes van komoot geïnterpreteerd en aan de gebruikers getoond. Dit is wat komoot doet om een verantwoorde tochtenplanning mogelijk te maken:
- Planning en navigatie vinden alleen plaats op bestaande, toegankelijke paden.
- Toegangsregels, beschermde natuurgebieden en verwijzingen naar tijdelijke beschermde zones worden aangegeven op de kaart, tijdens de planning, bij highlights en tijdens tochten. Officiële websites worden met links vermeld.
- Paden die niet toegankelijk zijn, worden niet in de planning opgenomen.
- Voor toeristische instanties, natuurparken en alle andere geïnteresseerden is er de komoot Academy: een gratis e-learning tool om het profiel optimaal te benutten, bijvoorbeeld op het gebied van bezoekersbegeleiding.
- Je kunt je eigen bijdrage leveren door suggesties te doen in de app als de online situatie niet overeenkomt met de werkelijkheid.
Regenachtige ronde rond de Freibergsee met wandelgids Brigitte
De volgende dag wil de regen maar niet ophouden. Daarom ontmoeten we eerst wandelgids Brigitte in het warme Naturfreundehaus Freibergsee. Daar geeft ze ons informatie over de wetten en regels met betrekking tot natuurbescherming. Wist je bijvoorbeeld dat je volgens § 59 het recht hebt om de vrije natuur in te gaan? “Jullie hebben vast allemaal wel eens een bordje ‘verboden toegang’ gezien?” vraagt Brigitte. “Dat is bij ongebruikt terrein alleen rechtsgeldig als het beperkt is in de tijd en gerechtvaardigd. Al het andere kun je eigenlijk, nou ja, negeren,” zegt ze met een glimlach. De Naturfreunde hebben hard gevochten voor het toegangsrecht, zodat de natuur toegankelijk blijft voor recreanten.
Als de regen ophoudt, gaan we snel naar buiten. In plaats van de uitgebreide tocht naar de Fellhorn besluiten we een rondje om de Freibergsee te maken. Des te meer tijd is er om ideeën en gedachtes uit te wisselen. Over Natura2000 bijvoorbeeld, het Europabrede netwerk van natuurgebieden. Maar ook over de conflicten tussen fietsers en wandelaars en over verantwoord gebruik van sociale media. Als we doorweekt terugkomen bij het Naturfreundehaus Freibergsee, geeft Brigitte ons nog een tip: “Neem ook eens een echte kaart van het lokale VVV in de hadn of gebruik de komootcollecties van officiële organisaties als leidraad voor je eigen wandelingen. Controleer wie de tour voorstelt en vertrouw op betrouwbare bronnen.”
Wandeling: Rond de Freibergsee in Oberstdorf
- Afstand: 5,6 km
- Hoogtemeters: ↗ 150 m ↘ 150 m
- Moeilijkheidsgraad: T1
- Wandeltijd: 1,5 Stunden
Alle foto’s waarop ik te zien ben, zijn van fotograaf Vanessa Blankenagel, bedankt!
Disclaimer: Ik was door komoot uitgenodigd voor het Hike & Learn weekend in de Allgäu. Het enthousiasme dat je leest is, zoals altijd, 100% van mij.