Wie naar het Sauerland op vakantie gaat, komt al snel in Winterberg, aan de Diemelsee of in Willingen uit. Niet gek want het is er prachtig. Maar hé, het Sauerland is ruim 5500 hectare groot en heeft nog zoveel meer mooie plekken. Dus wil jij graag naar een onbekender stukje Sauerland én veel leuke (outdoor-)activiteiten doen? Laat je dan verrassen door het gebied rondom de Hennesee in Meschede. Groener dan groen, met kilometers wandel- en fietspaden, schattige stadjes en als stralend middelpunt natuurlijk de Hennesee zelf.
Advertentie: Dit artikel bevat promotie voor mijn samenwerkingspartner Sauerland Tourismus, die mij voor deze reis heeft uitgenodigd. Alles wat je in dit artikel leest, is gebaseerd op mijn eigen ervaring en mening.
- Outdoor-activiteiten op en rondom de Hennesee in het Sauerland
- HenneseeSchleife: fietsen langs het water en door de heuvels van het Sauerland
- Wandelen in de omgeving van de Hennesee (Sauerland)
- Bergbau-Wanderweg in Ramsbeck: waar natuur en industrie samenkomen
- Voor de bierliefhebbers: Bierbrau-Wunderweg in Grevenstein
- Over het Altstadtpfad door het idyllische vakwerkstadje Eversberg
- Korte wandeling naar dé waterval van het Sauerland
- Een relaxt boottochtje over de Hennesee of flink peddelen op het meer
- Bonustip voor liefhebbers van mooie uitzichten: de Lörmecke-Turm
Outdoor-activiteiten op en rondom de Hennesee in het Sauerland
Het gebied rondom de Hennesee is écht een vakantiebestemming voor buitenmensen. Dat zegt ook Julia Fust, medewerker van Sauerland Tourismus: “We doen hier alles buiten. Natuurlijk wandelen en fietsen, maar je kunt hier ook buiten naar het theater of naar de film. Oh en zodra het kan, eet ook iedereen graag buiten.” En het fijne is: ook als je maar weinig kilometers wilt maken, kun je veel beleven in dit gebied. Fietsroute, wandeling, boottocht, museum, dorpjes – het ligt allemaal dichtbij elkaar.
HenneseeSchleife: fietsen langs het water en door de heuvels van het Sauerland
Niet voor niets wordt het Sauerland ook wel het ‘land van de duizend bergen’ genoemd. Betekent dat meteen dat je hier alleen kunt fietsen als je ultrafit bent? Neehoor, gelukkig niet. Op de fietsroute HenneseeSchleife heb je bijvoorbeeld wél het mooie van de heuvels, maar maak je slechts iets meer dan 200 hoogtemeters.
We starten ’s ochtends vroeg in Meschede. Even de zadels op de juiste hoogte zetten en los geht’s! Al snel fietsen we de stad uit, het groen in. De fietsroute volgt voor een groot deel voormalige rails van de industrietreinen. Langs het fietspad zie je soms nog overblijfselen van de rails of van machines die toen gebruikt werden. Door de recent geplaatste informatieborden kom je meer te weten over het werk dat hier gedaan werd.
We fietsen stukken door het bos, door de velden en soms een stukje langs de weg. Regelmatig hebben we mooie doorkijkjes op het typische en oh zo mooie Sauerland-uitzicht: heuvels achter heuvels achter heuvels. In de verte worden ze steeds lichter groen. Prachtig! Onderweg stoppen we onder meer bij een bijen-leerpad en een biertuin. Ik ontdek een ondergrondse koelkast. Je kunt er iets uitnemen als het café niet open is. Julia moet lachen dat ik zo verrast ben: “Ja, zo doen we dat hier.”
Bij Wenholthausen verlaten we de route voor een kleine omweg naar de Esmecke Stausee. Een echte Geheimtipp want aan dit kleine stuwmeer is het ook op deze warme, zomerse dag heerlijk rustig. Er is genoeg ruimte om te chillen op de ligweide of een rondje te zwemmen. Daarna fietsen we naar Grevenstein. Dat stadje is de geboorteplaats van het Veltins-bier. En sinds kort kun je hier een echte bierwandelroute lopen – daarover hieronder bij de wandeltips meer! We maken van de gelegenheid gebruik zelf ook iets te drinken voordat we weer de HenneseeSchleife oppakken en via Eslohe richting de Hennesee fietsen. Daar is ‘ie dan: een uitgestrekt blauw meer midden in het bos. Langs de oostelijke oever fietsen we door het bos naar Meschede. Maar eerst nog even wat eten bij Café H1 am See: een restaurant met een fantastisch uitzicht op het meer en heerlijke burgers.
Wandelen in de omgeving van de Hennesee (Sauerland)
De omgeving rondom de Hennesee heeft voor elke wandelaar iets te bieden. Klassiekers zoals de langeafstandswandelingen Waldroute en de Sauerländer Höhenflug gaan dwars door dit gebied, en ook de Rothaarsteig is hier niet ver vandaan. Maar er zijn ook genoeg mooie routes voor een (mid)dagje wandelen. Deze vier wandelroutes in het Sauerland hebben een eigen thema. Daarom geniet je niet alleen van de mooie natuur, maar kun je ook nog iets leren.
Bergbau-Wanderweg in Ramsbeck: waar natuur en industrie samenkomen
Toegegeven, bij mijnbouw denk ik ook niet meteen aan een mooie wandeling. Maar de Bergbau-Wanderweg is dat zeker wel. 11 kilometer lang is de wandelroute door de heuvels aan weerszijden van het stadje Ramsbeck. Je wandelt door het gebied waar tot een paar decennia geleden nog erts en zink uit de grond werden gehaald. De natuur heeft het terrein inmiddels grotendeels heroverd, maar op een paar plekken zijn nog de sporen van 800 jaar mijnbouw te zien. Zo zijn er nog mijngangen en staat de schoorsteen waardoor ooit de schadelijke afvalstoffen verdwenen er nog.
Als je zin hebt om hierover meer te weten te komen, kun je de informatiebordjes langs de wandelroute lezen. Met een QR-code kun je de tekst zelfs in het Nederlands lezen. Maar je kunt ook gewoon lekker wandelen, genieten van de mooie uitzichten en onderweg af en toe iets meekrijgen van de voormalige mijnbouw.
Tip: het Besucherbergwerk in Ramsbeck
Bij binnenkomst krijgen we een helm en daarna mogen we in het voormalige mijnwerkerstreintje stappen. Onderweg zien we niet veel; slechts een enkel lampje verlicht de tunnel. Dan stopt het oorverdovende gerammel van het treintje plotseling. “Wir sind da!” roept de man in mijnbouwwerkerskleding. In het uur erna volgt een spannende rondleiding door de voormalige mijnbouwtunnels, zo’n 300 meter onder de grond. Ik had nooit verwacht dat het zo interessant zou zijn om de sporen van de mijnbouw in het Sauerland te zien. Duik voor of na de wandeling dus zeker nog even het museum van het Besucherbergwerk in Ramsbeck in en ga mee met een rondleiding onder de grond.
Voor de bierliefhebbers: Bierbrau-Wunderweg in Grevenstein
Duitsland bierland. Het land van het Reinheitsgebot en de duizenden soorten bier. Drie grote brouwerijen telt het Sauerland en eentje daarvan staat in Grevenstein: brouwerij Veltins. Dus in Grevenstein dachten ze: het is tijd voor een bierbrouw-wandelroute. En zo geschiedde. Aan het begin van de zomer 2021 werd de laatste hand gelegd aan de 7 kilometer lange Bierbrau-Wunderweg. Wunderweg ja, want je zult je hier verwonderen over alle spannende bier-weetjes. Wist je bijvoorbeeld dat bier waarschijnlijk per ongeluk werd ‘uitgevonden’ toen de Soemer – een van de oudste beschavingen ter wereld – een paar duizend jaar geleden van graanresten pap wilden koken?
Met de tien stations word je een echte bierkenner. Oh, en als je mazzel hebt, staan er in de koelkast bij de ‘bosbar’ ijskoude biertjes. Je partner vindt bier fantastisch en jij niet zo? Of andersom? Geen probleem, deze wandelroute door het Sauerland is sowieso mooi. De paden gaan afwisselend door het bos, langs de bosrand en door de velden. En regelmatig heb je een heerlijk weids uitzicht over de heuvels van het Sauerland.
Over het Altstadtpfad door het idyllische vakwerkstadje Eversberg
Behalve mooie natuur heeft het Sauerland ook pittoreske dorpjes en stadjes waar je leuk kunt wandelen. Op een kleine tien kilometer afstand van de Hennesee ligt Eversberg. Ooit een stad – ja, met stadsrechten en al – hoort Eversberg nu bij Meschede. Het is een behoorlijk oud stadje want al in de elfde eeuw bouwde graaf Eberhard van Arnsberg de burcht Eversberg en twee ringmuren. Van de burcht is vandaag de dag een ruïne over en her en der staan nog stukken oude stadsmuur. Deze en meer highlights kom je tegen als je het Altstadtpfad loopt. Volg voor deze korte route de ridder-bordjes en je zult zien waarom Eversberg in de jaren 80 tot mooiste dorp van Duitsland werd uitgeroepen.
Als ik tussen de vakwerkhuizen met leistenen daken wandel, snap ik dat wel. De historische panden zijn goed onderhouden en de gevels rijkelijk versierd. Elk straatje dat ik insla, is weer een kleine verrassing. Felgekleurde bloemen contrasteren met het zwart-witte vakwerk. En tussen de huizen door kijk je naar de prachtige heuvelachtige omgeving. Het beste uitzicht krijg ik dan halverwege de wandeling, als ik het klimmetje naar de ruïne heb getrotseerd. Vanaf hier kun je 360º rond kijken. Ook echt een aanrader bij zonsondergang!
Tip: Na de wandeling een lekker hapje eten? Laat je verrassen door de seizoensgerechten van Hotel Lindenhof. Dat het hier doordeweeks vol zit met mensen uit de omgeving, geeft al aan hoe lekker je hier kunt eten! Eversberg is sowieso een goede uitvalsbasis voor je vakantie in het Sauerland. Vanaf hier zijn alle genoemde activiteiten goed bereikbaar met de auto of fiets. Je kunt dan bijvoorbeeld slapen in Hotel Lindenhof*.
Korte wandeling naar dé waterval van het Sauerland
In de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen is maar één waterval en laat die nou zich precies in het Sauerland bevinden! De Plästeregge valt van 20 meter hoog elegant in de diepte en kabbelt dan als een rustig beekje verder. De naam komt trouwens van de Platduitse woorden “plästern” (regenen) en “Leggen” (leisteen). En de naam geeft het al aan: deze waterval heeft wel wat regen nodig, na erg droge periodes kan ‘ie veranderen in een klein stroompje. Maar wij hadden mazzel en konden de waterval op z’n best bewonderen.
De snelste manier om bij de waterval te komen is vanaf de wandelparkeerplaats in Bestwig-Wasserfall. Vanaf daar loop je in ongeveer 20 minuten naar het dal, waar je vanaf een houten brug mooi zicht op de waterval hebt.
Als je liever een lange wandeling maakt, kun je de 16 km lange route ‘Wanderung zum Wasserfall’ lopen. Op deze boswandeling heb je meerdere mooie uitzichten en je kunt met een klein omweggetje ook nog Ramsbeck bezoeken, bijvoorbeeld voor Kaffee & Kuchen.
Een relaxt boottochtje over de Hennesee of flink peddelen op het meer
Als je in de buurt van de Hennesee in het Sauerland op vakantie bent, moet je natuurlijk ook een keer het water op. Dat kan bijvoorbeeld met een ontspannen boottochtje met Personenschiffahrt Hennesee. Die vaart in een uur een rondje over het enorme, langgerekte meer. Je kunt ook afstappen bij de halte aan de andere kant van het meer en dan terug wandelen langs het water. Ga jij liever voor meer actie? Je kunt ook kanoën of stand up paddling op de Hennesee. Met je kano of board kun je een aardig rondje maken want de Hennesee is wel 210 hectare groot. Het leuke is dat de Hennesee door het bosrijke landschap kronkelt, waardoor het meer er na elke bocht weer net iets anders uitziet.
Tip 1: Liever een frisse duik? De Hennesee is ook geschikt voor pootjebaden en zwemmen. Vlakbij het restaurant H1 am See is de ‘Badebucht’, een grasveld waar je ook makkelijk het water in kunt komen.
Tip 2: Loop van Meschede via het Hennepark en de Henneboulevard naar de Hennesee. In een halfuurtje ben je bij het meer en hebt geen parkeerstress. En als je de Himmelstreppe aan het einde van de boulevard beklimt, heb je ook nog eens een mooi uitzicht op Meschede en de groene omgeving.
Bonustip voor liefhebbers van mooie uitzichten: de Lörmecke-Turm
Waar je ook gaat wandelen of fietsen in het Sauerland, mooie uitzichten ga je sowieso hebben. Zelf kan ik nooit genoeg krijgen van de heuvels die in de verte steeds lichter groene silhouetten krijgen. Het ‘land van duizend bergen’ doet zijn naam eer aan! Als je écht ver wilt kunnen kijken, is de Lörmecke-Turm op de grens tussen Warstein en Eversberg een aanrader. De 35 meter hoge toren staat midden in het bos en biedt een prachtig panorama-uitzicht over het Hochsauerland.
Je kunt de Lörmecke-Turm met verschillende wandelroutes bereiken. De kortste route begint op de Parkplatz Lörmecketurm en maakt een rondje van 6,5 kilometer. Maar je kunt ook meer kilometers maken en bijvoorbeeld nog een stuk van de langeafstandswandeling Waldroute lopen.
Uitzichten waar je naar kunt blijven kijken, mooie vakwerkstadjes, een prachtig meer voor een hele dag waterplezier en een uitgebreid netwerk van wandel- en fietspaden: je gaat je zeker niet vervelen in het gebied rondom de Hennesee. Beleef een heerlijke zomervakantie in het Sauerland, maar dan net even anders-dan-anders.
Dit artikel bevat affiliate links (gekenmerkt met *). Als je via een van deze links een bestelling doet, krijg ik daarvoor een kleine commissie. Dit kost jou natuurlijk niks extra’s. Bedankt!
